Ontwikkeling EHS voormalige vliegbasis afgerond

slide-luchtfotoEen deel van het gebied van de voormalige vliegbasis Twenthe − ruwweg tussen Hengelo, Oldenzaal en Enschede − krijgt de komende jaren een nieuwe bestemming, waarin natuur en recreatie een prominente rol spelen. Belangrijk onderdeel van de herinrichting van het gebied is de ontwikkeling van een zogenoemde Ecologische Hoofdstructuur (EHS) met een oppervlakte van 130 hectare. Deze EHS is bedoeld om extra waarde toe te voegen, zowel voor de flora en fauna als voor de beleving van het gebied.

Veelbewogen geschiedenis

Het terrein van de voormalige vliegbasis Twenthe heeft een gevarieerde en veelbewogen geschiedenis. Aan het begin van de 19e eeuw lagen hier vooral woeste gronden met heide, slenken en beken. In de jaren voor de Tweede Wereldoorlog veranderde het gebied drastisch door de aanleg van het vliegveld; al vanaf 1932 bestond er een KLM-lijndienst tussen Enschede en Amsterdam. In de oorlog kwam het vliegveld onder militair Duits gezag. Daarna, tot de sluiting in 2008 heeft Twente Airport dienst gedaan als vliegveld voor zowel militaire als burgerluchtvaart.Vliegveld (15 van 15)

Landschappelijke en cultuurhistorische waarde

Ondanks de grote landschappelijke impact van het vliegveld is het oorspronkelijke karakter van het gebied nog altijd zichtbaar. Daarbij heeft de oorlog wel duidelijke sporen nagelaten, onder meer in de vorm van specifieke architectuur en bomkraters. Het EHS-plan is erop gericht de cultuurhistorische waarde van het gebied te behouden. Zo blijft een aantal shelters en andere karakteristieke gebouwen staan en wordt het oorspronkelijke watersysteem hersteld met behulp van slenken en poelen. De kenmerkende openheid van het gebied wordt geaccentueerd door heideontwikkeling en het behoud van schraal grasland rond de landingsbaan.

Werk op basis van UAV-GC

De ontwikkeling van de EHS ligt in handen van Area Development Twente (ADT). Het ontwerp voor het gebied kwam tot stand met de Provincie Overijssel, Landschap Overijssel, Waterschap Regge en Dinkel, Regio Twente en Uitvoeringscommissie Enschede-Noord. Daarnaast adviseerde een klankbordgroep met 14 maatschappelijke organisaties en belangenverenigingen. Eind augustus 2014 schreef ADT een aanbesteding uit voor de realisatie van de plannen. Het gaat om een UAV-GC-werk waarmee een bedrag van ongeveer 3,3 miljoen euro is gemoeid. Concreet betreft de aanbesteding de inrichting van het gebied ten zuiden van het vliegveld.

Mooi én uitdagend

Projectmanager Richard Zijlstra van Timmerhuis-dochterbedrijf Devri Infra BV spreekt van een mooi project: “Hierin kunnen meerdere van onze B.V.’s hun expertise kwijt. Maar tegelijkertijd is het een uitdagend project. Vanwege de omvang en de vele procedures, maar ook vanwege al die verschillende partijen die erbij betrokken zijn. Verder is het een groen werk met veel regels met betrekking tot flora en fauna. Defensie is ook betrokken bij het werk en moest het terrein vrij geven voordat we aan de slag konden gaan. Het is dus een complex werk, maar gelukkig krijgen we veel commitment van de opdrachtgever, we trekken echt samen op”.

IMG_0521Hoofddoelen

Gerry Waanders: “De EHS is een heel belangrijk onderdeel van de integrale gebiedsontwikkeling en transformatie van de voormalige militaire vliegbasis Twenthe, waarin ook ruimte blijft voor een vliegfunctie, bedrijvigheid en woonfuncties. Met de ontwikkeling van de EHS hadden we een paar hoofddoelen. Allereerst een opgave om de oorspronkelijke waterhuishouding met behulp van slenken en uitschakeling van de drainagesystemen in ere te herstellen. Daarnaast was er een belangrijke opgave om de biodiversiteit in het gebied te vergroten en het gebied beleefbaar te maken voor de natuurliefhebber en recreant. En er moest rekening worden gehouden met cultuurhistorie vanuit verschillende tijdlagen. Al met al wilden we hier iets bijzonders realiseren dat een toegevoegde waarde heeft voor het mooie Twente.”

Werkzaamheden

Maurits Kormelink vertelt over de werkzaamheden die de verschillende onderdelen van de Timmerhuis Groep hebben uitgevoerd: “Allereerst hebben ze delen van het bos gedund en deels gekapt, zodat defensie onderzoek kon doen naar aanwezige munitie. Er is conform het ontwerp ook nieuw bos aangeplant om een ecologische verbinding tussen de Lonnekerberg en de landgoederen van Driene te realiseren. Verder hebben ze de slenken gegraven en de uitgegraven grond, zo’n 50.000 kuub, verwerkt in een nieuwe spottershill die een fantastisch uitzicht biedt op de start- en landingsbaan. De aanleg van de nieuwe padenstructuur behoorde eveneens tot de opdracht, net als het plaatsen van hekwerken. Ook hebben ze de nodige sloopwerkzaamheden verricht en ondergrondse kabels en leidingen verwijderd.”

Timmerhuis Groep als UAG-vc opdrachtnemer

Bijzonder aan dit werk was ook dat het werd uitgevoerd volgens een UAV-GC overeenkomst (Uniforme Administratieve Voorwaarden voor Geïntegreerde Contractvormen), aldus Kormelink: “Dat betekent dat de verantwoordelijkheid voor het hele project wordt neergelegd bij één partij die de opdrachtgever ontzorgt. Vanuit deze rol heeft Timmerhuis  ook zelf externe expertise ingehuurd, zoals ECG voor de munitie, Geofoxx voor de controle op al het grondverzet en Eelerwoude voor de ecologische aspecten. In het begin konden we merken dat Timmerhuis wel even moest wennen aan de rol van UAVgc-opdrachtnemer. Ze hebben echter nooit gepretendeerd het allemaal zelf beter te weten, maar in goed overleg de nodige extra kwaliteit ingebracht.” Gerry Waanders knikt: “Het was natuurlijk ook een uniek project, een ware zoektocht af en toe, voor ons allemaal. Maar Timmerhuis heeft het met veel enthousiasme opgepakt. Ze gaan er echt voor, en die houding is ons goed bevallen.”

IMG_0556Enthousiasme

Over het resultaat van alle inspanningen is Waanders zeer te spreken: “Het echte succes kunnen we pas over een paar jaar beoordelen, als de natuurontwikkelingen zichtbaar worden. Een eerste indicatie van het succes hebben we al. Op basis van diverse excursies in het gebied kan zonder uitzondering gezegd worden dat de omgeving met het nodige enthousiasme kennis heeft genomen van de resultaten tot nu toe. Dat is ook de verdienste van het werk van Timmerhuis. Het is een mooi project geweest; dit is een ‘natuurlijke’ parel in Nederland die bijdraagt aan de toeristisch recreatieve attractie van Twente.”

De bijna 140 hectare grote EHS is in april 2016 formeel opengesteld voor het publiek.

Meer informatie vindt u hier: Flyer_download

Neem contact op